അന്നപൂർണ ദേവി ; ആരാധനാ രീതിയും പ്രാധാന്യവും
അന്നപൂർണ വിഗ്രഹം ഹിന്ദുക്കൾക്ക് പ്രത്യേകിച്ച് വാരണാസിയിലുള്ളവർക്ക് വലിയ പ്രാധാന്യം നൽകുന്നു. ഭക്ഷണത്തിന്റെയും പോഷണത്തിന്റെയും ദേവതയായി മാത്രമല്ല, ഹിന്ദു വിശുദ്ധ ത്രിത്വത്തിലെ മൂന്ന് ദേവന്മാരിൽ ഒരാളായ പരമശിവന്റെ ഭാര്യയായ പാർവതിയുടെ പ്രകടനമായും അവളെ ആരാധിക്കുന്നു.
അന്നപൂർണ ദേവി ഭക്ഷണത്തിന്റെയും പോഷണത്തിന്റെയും ദേവത എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കാശിയിൽ അന്നപൂർണ ദേവിയുടെ കഥ പ്രസിദ്ധമാണ്. പാർവതി ദേവി തന്നെയാണ് അന്നപൂർണ ദേവിയായി അറിയപ്പെടുന്നത്. എന്നാൽ അന്നപൂർണ ദേവിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കഥ ഇങ്ങനെയാണ്. ഒരിക്കൽ ശിവൻ ഭക്ഷണത്തിന് പ്രാധാന്യമില്ലെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു.
ഭക്ഷണമില്ലാതെയും ജീവിക്കാനാകുമെന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത്. എന്നാൽ ഭക്ഷണത്തിനുള്ള പ്രാധാന്യം എന്താണെന്ന് മനസ്സിലാക്കിക്കൊടുക്കാൻ തന്നെ പാർവതി ദേവി തീരുമാനിച്ചു. ഇതിനായി ദേവി സ്വയം അപ്രത്യക്ഷമാവുകയും ഭൂമിയിലുള്ള സകല ഭക്ഷണവും ഭക്ഷണ ത്തിന്റെ സ്ത്രോതസുകളും അപ്രത്യമാക്കി.
അധികം വൈകാതെ തന്നെ ശിവന് ഭക്ഷണ ത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം എന്താണെന്ന് ബോധിച്ചു. പാർവതിക്കു മുന്നിൽ ഭക്ഷണം ലഭിക്കാൻ പാത്രവുമായി യാചിച്ചു നിൽക്കേണ്ടിയും വന്നു. ഭക്ഷണത്തിന്റെ ദേവിയായി പാർവതി ദേവി മാറിയത് ഇങ്ങനെ യാണ്. അന്നപൂർണ ദേവി യായി അറിയപ്പെടുന്നു.
ഹിമാലയത്തിലെ ഒരു കൊടുമുടിയാണ് അന്ന പൂർണ. ഉയരം (8,052 മീ.) അടിസ്ഥാ നമാക്കി ലോകത്തിലെ കൊടുമുടികളിൽ പതിനൊന്നാമത്തെ സ്ഥാനമാണ് അന്നപൂർണയ്ക്കുള്ളത്. നേപ്പാളിന്റെ മധ്യോത്തരഭാഗത്തു സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഫലഭൂയിഷ്ഠമായ പൊഖാരാ താഴ്വരയ്ക്ക് അഭിമുഖമായി നിലകൊള്ളുന്ന ഈ കൂറ്റൻ ഗിരിശൃംഗത്തെ തദ്ദേശീയർ 'വിളവുകളുടെ ദേവി' ആയി സങ്കല്പിക്കുന്നു.
17x9x4 സെന്റീമീറ്റർ വലിപ്പമുള്ള 18-ാം നൂറ്റാ ണ്ടിലെ വിഗ്രഹത്തിൽ അന്നപൂർണ ഒരു കൈ യിൽ ഭക്ഷണപാത്രവും (ഖീർ) മറ്റൊരു കൈയിൽ ഒരു സ്പൂണും വഹിക്കുന്നതായി ചിത്രീകരിക്കുന്നു. സംസ്കൃതത്തിൽ, 'അന്ന' എന്ന വാ ക്കിന് ഭക്ഷണം/ധാന്യങ്ങൾ എന്നും 'പൂർണ' എന്നാൽ പൂർണ്ണമായത് അല്ലെങ്കിൽ പൂർണ്ണ മായത് എന്നും അർത്ഥമാക്കുന്നു.
അന്നപൂർണ വിഗ്രഹം ഹിന്ദുക്കൾക്ക്, പ്രത്യേകിച്ച് വാരണാസിയിലുള്ളവർക്ക് വലിയ പ്രാ ധാന്യം നൽകുന്നു. ഭക്ഷണത്തിന്റെയും പോഷ ണത്തിന്റെയും ദേവതയായി മാത്രമല്ല, ഹിന്ദു വിശുദ്ധ ത്രിത്വത്തിലെ മൂന്ന് ദേവന്മാരിൽ ഒരാ ളായ പരമശിവന്റെ ഭാര്യയായ പാർവതിയുടെ പ്രകടനമായും അവളെ ആരാധിക്കുന്നു, അതിനാൽ 'വാരണാസി രാജ്ഞി' എന്ന് വിളിക്കു ന്നു. കാരണം ഈ നഗരം ശിവന്റെ ഭവനമാ ണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.
വാരണാസിയിൽ ദേവിക്ക് സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു ക്ഷേത്രമുണ്ട് - അന്നപൂർണ ദേവി മന്ദിർ. കനേഡിയൻ അഭിഭാഷകനും കലയുടെ ര ക്ഷാധികാരിയുമായ നോർമൻ മക്കെൻസി യാണ് ഈ പ്രതിമ ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് കടത്തിയത്, 1913 ലെ ഇന്ത്യയിലേക്കുള്ള തന്റെ യാത്ര യിൽ നിന്ന് പ്രതിമയെ സ്വന്തം രാജ്യത്തേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുപോയി.
അക്കാലത്ത്, വിഗ്രഹം വാരണാസിയിലെ ഗം ഗാ നദീതീരത്തുള്ള ഒരു ദേവാലയത്തിൽ സ്ഥി തി ചെയ്യുന്നതായി റിപ്പോർട്ടുണ്ട്. മക്കെൻസി യുടെ കലാ ശേഖരം പിന്നീട് കാനഡയിലെ റെ ജീന സർവകലാശാ ലയുമായി സഹകരിച്ചു, 1953-ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശേഖരത്തിൽ നിന്നു ള്ള സൃഷ്ടികൾ പ്രദർശി പ്പിക്കുന്നതി നായി നോർമൻ മക്കെൻസി ആർട്ട് ഗാലറി സ്ഥാപി ച്ചു.
'ഫ്രം ഇന്ത്യ ടു കാനഡ ആൻഡ് ബാക്ക് ടു ഇന്ത്യ' എന്ന തന്റെ എക്സിബിഷന്റെ തയ്യാറെ ടുപ്പി നിടെ മക്കെൻസിയുടെ ശേഖരം പഠിക്കു ന്നതിനിടെയാണ് വിന്നിപെഗ് ആസ്ഥാനമായു ള്ള കലാകാരി ദിവ്യ മെഹ്റ ഒരു നൂറ്റാണ്ട് മുമ്പ് ഈ പ്രതിമ ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് മോഷ്ടിക്കപ്പെട്ട തെന്ന വസ്തുത ശ്രദ്ധയിൽ പ്പെടുത്തിയത്.
ഇന്ത്യയിലെ വാരണാസിയിലെ ഗംഗാ നദീതീര ത്തുള്ള കൽപ്പടവുകളിലെ ഒരു ആരാധനാലയം - ഈ പ്രതിമ സ്വന്തമാക്കാനുള്ള മക്കെൻ സിയുടെ ആഗ്രഹം ഏതോ അപരിചിതൻ കേൾക്കുകയും അതിന്റെ യഥാർത്ഥ സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് അത് മോഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തുവെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
പീബോഡി എസെക്സ് മ്യൂസിയത്തിലെ ഇന്ത്യൻ, സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ആർട്ട് ക്യൂറേറ്ററായ ഡോ. സിദ്ധാർത്ഥ വി.ൻഷാ, ഈ പ്രതിമയെ ഹിന്ദു ദേവതയായ അന്നപൂർണയാണെന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞു.
കാനഡയിലെ ഇന്ത്യൻ ഹൈക്കമ്മീഷണർ അ ജയ് ബിസാരിയയ്ക്ക് സർവകലാശാല ഔ ദ്യോഗികമായി പ്രതിമ കൈമാറിക്കൊണ്ട് കഴിഞ്ഞ വർഷം നവംബർ 19 ന് വെർച്വൽ റീപാ ട്രിയേഷൻ ചടങ്ങ് നടന്നു. എന്നിരുന്നാലും, പ കർച്ചവ്യാധി കാരണം നീണ്ട കാലതാമസത്തിന് ശേഷം 2021 ഒക്ടോബർ 15 ന് മാത്രമാണ് വിഗ്രഹം ആർക്കിയോളജിക്കൽ സർവേ ഓഫ് ഇന്ത്യയ്ക്ക് (ASI) ലഭിച്ചത്.
ന്യൂഡൽഹിയിലെ നാഷണൽ ഗാലറി ഓഫ് മോഡേൺ ആർട്ടിൽ നടന്ന ചടങ്ങിൽ കേന്ദ്ര സാംസ്കാരിക മന്ത്രാലയം ഉത്തർപ്രദേശ് സർ ക്കാരിന് ഔദ്യോഗികമായി വിഗ്രഹം കൈമാറി. ഉത്തർപ്രദേശിലെ വാരാണസിയിലെ കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ ദേവുതാനി ഗ്യാരസി ന്റെ (15.11.21) ശുഭദിനത്തിൽ അന്നപൂർണ ദേവിയുടെ വിഗ്രഹം സ്ഥാപിച്ചു.കൂടാതെ, ക്ഷേ ത്രം പുനർനിർമിച്ചപ്പോൾ നീക്കം ചെയ്ത മറ്റ് അഞ്ച് ദേവന്മാരുടെ വിഗ്രഹങ്ങളും സ്ഥാപിച്ചു.
വീടുകളിൽ അന്നപൂർണ്ണയുടെ വിഗ്രഹം അടുക്കളയിലാണ് സ്ഥാപിക്കേണ്ടത്. കുടുംബത്തിൽ ആഹാരത്തിന് മുട്ടുണ്ടാവാതിരിക്കാൻ ഇത് സഹായകരമാണ് എന്നാണ് വിശ്വാസം. ഒരു പാത്രത്തിൽ ധാന്യങ്ങൾക്ക് നടുവിലാണ് വിഗ്രഹം വയ്ക്കുക പതിവ്.
തയ്യാറാക്കിയത്:
ഡോ: പിബി. രാജേഷ്,
Astrologer and Gem Consultant,
ഫോൺ നമ്പർ: 9846033337