രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിലെ ഹോളോകോസ്റ്റിൽ നാസി ജർമ്മനി ആറ് ദശലക്ഷം ജൂതന്മാരെ കൊലപ്പെടുത്തിയെന്ന് കണക്കുകള് പറയുന്നു. ചിരത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ദുഖകരമായ ആ നാളുകളുടെ സ്മരണ നിലനിര്ത്താനായി ഇസ്രായേൽ ഹോളോകോസ്റ്റ് (Holocaust) അനുസ്മരണ ദിനം ആചരിച്ചതിന് പിന്നാലെയാണ് സെര്ജി ലാവ്റോവിന്റെ പരാമര്ശം വന്നത്.
ഞായറാഴ്ച ഇറ്റാലിയൻ ടിവി പ്രോഗ്രാമായ സോണ ബിയാങ്കയ്ക്ക് നൽകിയ അഭിമുഖത്തിലാണ് ലാവ്റോവ് ഇക്കാര്യം പറഞ്ഞത്. ഇസ്രായേലി ജനത തങ്ങളുടെ വാര്ഷിക കലണ്ടറിലെ ഏറ്റവും ഗൗരവമേറിയ ദിവസങ്ങളിലൊന്നായി കാണുന്ന ദിനമാണ് ഹോളോകോസ്റ്റ് അനുസ്മരണ ദിനം.
പ്രസിഡന്റ് വോളോഡിമർ സെലെൻസ്കി (Volodymyr Zelensky) ജൂതനാണെങ്കിലും യുക്രൈനെ "നാസിഫൈ ചെയ്യാൻ" വേണ്ടിയുള്ള റഷ്യയുടെ നീക്കത്തിന്റെ ഭാഗമാണിതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. റഷ്യയ്ക്ക് എങ്ങനെ അവകാശപ്പെടാൻ കഴിയും എന്ന ചോദ്യത്തിന്, ലാവ്റോവ് പറഞ്ഞത്: "എനിക്ക് തെറ്റ് പറ്റാം, പക്ഷേ ഹിറ്റ്ലറിനും ജൂത രക്തമുണ്ടായിരുന്നു. [സെലെൻസ്കി ജൂതനാണ്] എന്നർത്ഥം. യഹൂദ വിരോധികൾ സാധാരണയായി ജൂതന്മാരാണെന്ന് വിവേകമുള്ള യഹൂദർ പറയുന്നു."
സെര്ജി ലാവ്റോവിന്റെ പ്രസ്താവനയെ ഇസ്രേയില് രോഷത്തോടെയാണ് സ്വീകരിച്ചത്. : "ഇത്തരം നുണകൾ ജൂതന്മാരെ തന്നെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കുറ്റപ്പെടുത്താനാണ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. ചരിത്രത്തിലെ ഭയാനകമായ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ, അങ്ങനെ യഹൂദന്മാരെ അടിച്ചമർത്തുന്നവരെ അവരുടെ ഉത്തരവാദിത്തത്തിൽ നിന്ന് മോചിപ്പിക്കുന്നു." ഇസ്രായേൽ പ്രധാനമന്ത്രി നഫ്താലി ബെന്നറ്റ് ( Naftali Bennett) പറഞ്ഞു.
'ഇന്ന് ഒരു യുദ്ധവും ഹോളോകോസ്റ്റ് അല്ല അല്ലെങ്കിൽ ഹോളോകോസ്റ്റ് പോലെയല്ല.' അദ്ദേഹം ആവര്ത്തിച്ചു. "ക്ഷമിക്കാനാവില്ല" എന്നായിരുന്നു ലാവ്റോവിന്റെ വാക്കുകളോട് പ്രതികരിക്കവേ ഇസ്രായേൽ വിദേശകാര്യമന്ത്രി യെയർ ലാപിഡ് പ്രതികരിച്ചത്. ഇസ്രായേലിലെ യാദ് വാഷേം ഹോളോകോസ്റ്റ് സ്മാരകത്തിന്റെ തലവൻ ഡാനി ദയാനും ലാവ്റോവിനെ അപലപിച്ചു.
പരാമർശങ്ങൾ അസംബന്ധവും വ്യാമോഹവും അപകടകരവും ഏത് അപലപത്തിനും യോഗ്യവുമാണെന്ന് ഡാനി ദയാന് ട്വീറ്റ് ചെയ്തു. "ലാവ്റോവ് ഹോളോകോസ്റ്റിന്റെ വിപരീതഫലം കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നു. ഹിറ്റ്ലർ ജൂത വംശജനാണെന്ന തികച്ചും അടിസ്ഥാനരഹിതമായ അവകാശവാദത്തിന്റെ പ്രചാരണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഇരകളെ കുറ്റവാളികളാക്കി മാറ്റുന്നു."
"എനിക്ക് വാക്കുകളില്ല... മോസ്കോയിൽ നിന്ന് നിഷേധമോ ന്യായീകരണമോ ആരും കേട്ടിട്ടില്ല. അവിടെ നിന്ന് ഞങ്ങൾക്ക് ആകെയുള്ളത് നിശബ്ദതയാണ്. വാര്ത്തയോട് പ്രതികരിക്കവേ പ്രസിഡന്റ് സെലെൻസ്കി പറഞ്ഞു. റഷ്യൻ നേതൃത്വം ഒന്നുകിൽ "രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിന്റെ എല്ലാ പാഠങ്ങളും" മറന്നു അല്ലെങ്കിൽ "ഒരുപക്ഷേ അവർ ഒരിക്കലും ആ പാഠങ്ങൾ പഠിച്ചിട്ടില്ല" എന്നോ ആണ് അവരുടെ മൗനം സൂചിപ്പിക്കുന്നതെന്നും സെലെന്സ്കി കൂട്ടി ചേര്ത്തു.
ലാവ്റോവിന്റെ അഭിപ്രായങ്ങൾ "ഏറ്റവും താഴ്ന്ന രൂപമാണ്" എന്ന് യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റ് വക്താവ് നെഡ് പ്രൈസ് പറഞ്ഞു. വംശീയത, വഞ്ചനാപരമായ നുണകൾ. ഇസ്രയേലിലും ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ജൂതന്മാരോട് ലാവ്റോവിന്റെ അഭിപ്രായങ്ങൾ എത്രത്തോളം നിന്ദ്യവും മനസ്സാക്ഷിക്ക് നിരക്കാത്തതുമാകുമെന്ന് പ്രതികരണത്തിന്റെ ശക്തി പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നുവെന്ന് ജെറുസലേമിലെ ഡോണിസൺ പറയുന്നു.
യുദ്ധം ആരംഭിച്ച ശേഷം റഷ്യക്കാരേറെയുള്ള ഇസ്രയേല് റഷ്യയ്ക്കും യുക്രൈയ്നും ഇടയിൽ മധ്യസ്ഥയ്ക്ക് ശ്രമിച്ചിരുന്നു. എന്നാല്, റഷ്യയ്ക്ക്നേരെ കര്ശനമായൊരു നിലപാടെടുക്കാന് ഇസ്രയേല് തയ്യാറായിരുന്നില്ല. കാര്യങ്ങളെന്തായാലും ഇനിയങ്ങോട്ടുള്ള ദിവസങ്ങളില് ലാവ്റോവിന്റെ അഭിപ്രായ പ്രകടനങ്ങള് റഷ്യ-ഇസ്രയേല് ബന്ധത്തിന്റെ മുന്നോട്ടുള്ള പോക്കിനെ സ്വാധീനിക്കുമെന്ന് പലരും അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.
ഹിറ്റ്ലറുടെ അജ്ഞാതനായ പിതാവ് ജൂതനായിരുന്നുവെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെടാത്ത അവകാശവാദങ്ങൾ പതിറ്റാണ്ടുകളായി നിലവിലുണ്ട്. തനിക്ക് ജൂത വംശപരമ്പരയുണ്ടെന്ന കിംവദന്തികൾ അന്വേഷിക്കാൻ ഹിറ്റ്ലർ തന്നെ ഒരിക്കല് നിർദ്ദേശിച്ചു.
ഹിറ്റ്ലറുടെ മുത്തച്ഛൻ യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു ജൂതനായിരുന്നു എന്നതിന്റെ തെളിവുകൾ പലരും പുറത്ത് വിട്ടിരുന്നു. എന്നാല്, ഗൂഢാലോചന സിദ്ധാന്തക്കാർക്കിടയിലെ ഈ അവകാശവാദം മുഖ്യധാരാ ചരിത്രകാരന്മാർ സംശയത്തോടെയാണ് കൈകാര്യം ചെയ്തിരിക്കുന്നത്.